Vakantie aan de Elbe

Soms heb je dat, dan versmelten geplande vakanties in genieten van het heden met flash-backs van onze bijna vergeten geschiedenis-lessen. Niet dat je dat opzoekt, nee, het overkomt je gewoon. En als ik dat nu overdenk is dat dubbel genieten van je vakantie, en een zoektocht naar respect in het verleden.

We staan in Bleckede aan de Elbe, de voormalige grens tussen Oost- en West-Duitsland. Gisteravond zaten we nog op een bankje op de dijk, te genieten van de ruige uiterwaarden van de Elbe en een mooie zonsondergang, Marijke onderbreekt de stilte: “Heej, zwemt daar niet iemand?”. Had ze beter niet kunnen zeggen, want vannacht had ik een droom, we zaten aan de Elbe en we zagen een man de snelstromende rivier over zwemmen. Hij strompelt aan wal, hij is geheel en keurig gekleed, kletsnat sleept hij zich naar het dichtstbijzijnde struikgewas! Dromen zijn niet altijd bedrog, ik zag in mijn droom een Oostduitse vluchteling, hoeveel zullen hier hun leven gewaagd hebben om naar het vrije westen te vluchten?

Vanmiddag hadden we een gesprek met een gezinnetje uit de voormalige DDR, vader, moeder, zoon van 11 en dochter van 13. De vader knoopte het gesprek met ons aan. Ze maakten een fietstocht van 700km van Cuxhaven door het vrije verenigde Duitsland naar Dresden. Onder het gesprek verzuchtte de man:"Wir haben unser Kommunismus eingewechselt für die jetzige Flexibilität”. Hij kijkt me vragend aan hoe ik daar over denk, maar ik zwijg begripvol. Hij zwijgt ook en ik doorbreek in mijn beste Duits: “Nicht jede Veränderung ist eine Verbesserung”. Het Oostduitse socialisme is terecht ter ziele gegaan, daar waren we het roerend over eens, maar het vrije westen heeft het sociale gedrag, zelfs het sociale denken, naar de klote geholpen. “Das neue Amerikanismus zwingt uns ja auch, oder . . . . “.

Onderweg van Baarlo naar Bleckede hebben we overnacht in Beerta, op een kleine SVR-camping. Beerta ligt helemaal in het NO-puntje van Nederland, het was er verschrikkelijk noodweer geweest maar dat hebben we allemaal gemist (gelukkig maar). In Finsterwolde en Beerta is de CPN (Communistische Partij Nederland) ontstaan en heel lang actief geweest. We hebben er wat rondgewandeld en je kunt je dat goed voorstellen als je die kleine armoedige dorpjes met piepkleine tegen elkaar aanleunende arbeiderswoninkjes ziet. Buiten de dorpen liggen op respectabele afstand van elkaar ontieglijk grote landerijen met statige prachtige woonboerderijen met schuren zo groot als kathedralen, je verafschuwt nu nog die verschillen en voelt met terugwerkende kracht de walging van die keuterboertjes tegen het grootkapitaal.
Maar alle communisten op ’n stokje, Bleckede in Nedersaksen is werkelijk schitterend. We hebben een prachtige camping in Radegast gevonden, beheerd door Nederlanders, middenin een natuurgebied met veel ooievaars en kraanvogels. Op 50 meter van de camper staat een ooievaarsnest met drie jongen, de ouders zijn de kuikens aan het leren hoe ze moeten vliegen. Aan Marijke heb ik dus even geen kind! We hebben lekker langs de Elbe gefietst, helemaal niet toeristisch, prachtige natuur, schitterende vakwerk-boerderijen, echt een aanrader. Toch blijven we hier maar een paar dagen staan, we willen nog een nachtje in Lüneburg op een camperplek gaan staan om de stad te bezoeken. Daarna ergens naar de Ostsee-Küste, het weer blijft goed hebben we begrepen. En de mensen hier zijn heel vriendelijk, ze worstelen erg met en vertellen graag over hun gespleten verleden.

Ooh ja, sinds 1992 bestaat er in Nederland de NCPN (Nieuwe Communistische Partij Nederland). In hun manifest staat dat ze streven naar een socialistische maatschappij zonder uitbuiting en onderdrukking, zonder onrecht. Naast het doel van opheffing van de sociale ongelijkheid staan evenzeer de idealen van vrijheid, democratie, de strijd voor zelfstandigheid en gelijke rechten voor vrouwen, en strijd voor herstel van het natuurlijk milieu hoog in het vaandel. Als je socialistisch nu eens vervangt door sociaal . . . . niks mis mee, toch?

Ik zie een keurig geklede man ploeterend zwemmen in de Hofvijver in Den Haag, kletsnat klautert hij uit het water en gaat wanhopig op zoek naar de hoeksteen van de samenleving.